Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar

Nr SZ01849

Wyprzedane

Wyślij zapytanie do info[at]pigasus-gallery.de

CD: Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar

Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar CD - Opis:

Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar
Agnieszka Duczmal
Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar
Polskie Radio, 2007
muzyka klasyczna
Nośnik: CD 1 szt.

Zobacz inne tytuły: Tansman Aleksander, Agnieszka Duczmal, Wojciech Kilar, Andrzej Panufnik, Krzysztof Meyer , , , , , , , , , , , , ,

1-3. Aleksander Tansman - Tryptyk na orkiestrę smyczkową
4-6. Krzysztof Meyer - Koncert kameralny na harfę, wiolonczelę i orkiestrę smyczkową Op. 64
7-9 Andrzej Panufnik Koncert skrzypcowy
10. Wojciech Kilar - Orawa

Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus

"Tryptyk na kwartet lub orkiestrę smyczkową" Aleksandra Tansmana powstał w 1930 roku na zamówienie amerykańskiej mecenaski muzyki Elisabeth Sprague Coolidge i jej Fundacji działającej przy Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych. Utwór, będący kwintesencją neoklasycznego stylu kompozytora, zyskał od razu po prawykonaniu duże powodzenie. Sprawił to zapewne „romański” charakter muzyki: pogodnej, świadomie pozbawionej większych napięć, o lekkiej, przejrzystej fakturze, wartkim, motorycznym przebiegu w częściach szybkich, ludowych inspiracjach w melodyce fragmentów wolnych, atonalnej, „zobiektywizowanej” harmonii. Prawykonanie Tryptyku w wersji na orkiestrę smyczkową odbyło się 26 października 1931 roku w ramach działalności Fundacji pani Sprague Coolidge. Orkiestrą smyczkową Société de Musique de Chambre de Paris dyrygował kompozytor. Janusz Cegiełła, autor obszernej biografii Tansmana, przytacza recenzję francuskiego krytyka Arthura Hoérée, który wśród zalet utworu dostrzega także „negro-amerykańskie” stylizacje jazzowe, wyraźne zwłaszcza w części pierwszej - Allegro risoluto. Zgódźmy się jednak, że samo przeniesienie synkopowanej rytmiki jazzowej do utworu pomyślanego na wzór klasycznych „divertissements” nie wystarcza do zachowania specyfiki i ducha tej muzyki. Polirytmia, owo wspomniane przez Hoérée „nakładanie się rytmu trójdzielnego na czteroktakt”, raczej zaciera niż uwypukla swingujący z lekka puls jednej z warstw utworu. Bardziej wyraziste są odwołania do polskiej muzyki ludowej, zwłaszcza w drugim epizodzie rozbudowanej części trzeciej, ujętej w formę ronda, z oznaczeniami temp: Presto - Andante cantabile - Moderato-Lento. Z kolei cechą części drugiej - Andante jest polifoniazacja faktury, uwidoczniona najwyraźniej w fugowanej ekspozycji głównego tematu.

Wiele napisano o rzekomym neoklasycyzmie Krzysztofa Meyera, upatrując zapewne przejawów tego historycznego stylu w upodobaniu kompozytora do logicznej organizacji przebiegu dźwiękowego, ujętego w ramy zamkniętej, choć niekoniecznie zdeterminowanej historyczną konwencją struktury. Forma dla Meyera nie jest martwym schematem, lecz raczej ramą dla pewnej „fabuły muzycznej” mającej „swój początek, rozwinięcie, kulminacje, odprężenia, momenty ważniejsze, mniej ważne, zakończenie, momenty oczekiwań itd. (z Rozmów z Maciejem Jabłońskim.) Jeżeli zatem kompozytor używa takich historycznych nazw, jak sonata, symfonia, koncert - wskazuje to jedynie ogólny charakter dzieła, nie zaś ścisłe podporządkowanie narracji muzycznej schematowi np. allegra sonatowego czy ronda w poszczególnych częściach. Podobnie jest w trzyczęściowym Koncercie kameralnym na harfę, wiolonczelę i orkiestrę smyczkową op.64, napisanym w 1984 roku z myślą o małżeństwie Helgi i Klausa Storck. Kompozytor zwierzył się kiedyś, że Koncert powstał w okresie prób „stworzenia nowego typu melodii, elementu tak bardzo pogardzanego przez rzesze kompozytorów drugiej połowy XX wieku.” Wydawałoby się, że wiolonczela, instrument na wskroś melodyczny, zdominuje utwór, usuwając w cień delikatną harfę. Jednak w całym dziele oba instrumenty pełnią podobną rolę, partia harfy jest zresztą trudna i wirtuozowska, podobnie jak wiolonczeli. Pierwszą część (Lontano) rozpoczyna harfa pojawiająca się na tle impresyjnie brzmiących smyczków. Dopiero z owego tła wyłania się głos solowej wiolonczeli, snującej niespiesznie melodię tematu podejmowaną następnie przez inne instrumenty. W środkowym fragmencie tej części dochodzi do pełnej napięcia kulminacji i spotkania trzech „osób dramatu” - wiolonczeli, harfy i grupy smyczków.

Aleksander Tansman (ur. 11 czerwca 1897 w Łodzi, zm. 15 listopada 1986 w Paryżu), wybitny kompozytor polski i pianista-wirtuoz. Studia muzyczne odbywał w Łodzi i Warszawie (teoria muzyki - u P.Rytla, kompozycja - u H.Melcera, fortepian - u W.Gawrońskiego). Na Uniwersytecie Warszawskim studiował prawo. Od 1920 roku przebywał głównie we Francji. Odbył wiele podróży koncertowych jako pianista po Europie, Ameryce Północnej i Dalekim Wschodzie. Sławę zdobył nie tylko jako pianista-wirtuoz, ale przede wszystkim jako kompozytor. Twórczość Tansmana jest niezwykle obfita i wszechstronna. Jest cenionym kompozytorem muzyki orkiestrowej, fortepianowej oraz gitarowej. Jego muzyka wpisywała sie w nurt neoklasycyzmu, czerpiąc z polskiej i żydowskiej tradycji, z silnymi wpływami francuskimi.

---

Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar CD

Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar
Agnieszka Duczmal
Polskie Radio, 2007
muzyka klasyczna
Nośnik: CD 1 szt.

CD Tansman, Meyer, Panufnik, Kilar Posłuchaj utworów:

---

---